Cơm gạo đỏ núi rừng Phú Yên
Gạo đỏ Phú Yên vẫn là đặc trưng riêng biệt của núi rừng Phú Yên, gạo được trồng nhiều ở các xã miền núi của Đồng Xuân, Sơn Hòa và Tuy An. Loại gạo này có vị thơm ngon đặc trưng, màu lạ mắt và rất tốt cho người tiểu đường nên được nhiều người tìm mua với giá cao, nhưng không phải lúc nào muốn là cũng có thể mua được.
Vùng đất Phú Yên được thiên nhiên ưu ái ban tặng nhiều bãi biển tuyệt đẹp cùng những thắng cảnh rừng núi hấp dẫn, nơi đây cũng có không ít các món ăn hấp dẫn từ các loại hải sản đến các món ăn trên rừng núi, trong đó đặc biệt nhất vẫn là cơm gạo đỏ - loại gạo đặc trưng của núi rừng Phú Yên.
GẠO ĐỎ PHÚ YÊN - MÓN QUÀ TỪ THIÊN NHIÊN
Cơm gạo đỏ thơm ngon của vùng miền núi Phú Yên. Ở đây, có các giống lúa ngắn ngày như: cúc lùn, to đá, ba trăng, cúc rằn,… trồng trên nương rẫy đều cho ra loại gạo đỏ thơm ngon, dẻo ngọt. Những người con của đất núi rừng được sinh ra và thưởng thức loại gạo này thường xuyên.
Với những người con xa quê, thì hương vị món cơm quê nhà luôn hiển hiện trong tâm trí, làm khơi gợi nỗi nhớ quê hương da diết.
Vào tháng Bảy âm lịch, khi trời mưa xuống, nông dân gieo hạt. Lúa từ khi trồng đến lúc cho ra hạt, đều nhờ vào nước trời tưới mát. Đến cuối tháng 10, đầu tháng 11 âm lịch thì lúa chín. Cả rẫy bước vào mùa gặt rộn ràng khắp thôn trên xóm dưới.
Ngày xưa chưa có máy tuốt lúa, phải dùng chân đạp, có người ngồi giũ rơm, sàng sảy cho lúa sạch rồi mới cho vào bao. Lúa được phơi ngay tại rẫy. Nếu trời mưa dầm thì phải sấy lúa trong một cái nong đan bằng tre trên bếp lửa củi gộc hừng đỏ cả ngày đêm. Sấy hết nhả này đến nhả khác. Lúa khô, nếu không có máy xay gạo thì giã bằng tay. Dù phơi nắng hay sấy lửa, hạt gạo lúa rẫy xay ra vẫn trộng suông, căng tròn.
Gạo lúa rẫy có màu đỏ sẫm, khi vo kỹ nấu cơm bằng lửa củi thì không phải bàn cãi.
Cơm gạo đỏ không dẻo lắm, có mùi thơm đặc trưng mang hương vị củi lửa núi rừng nên ăn rất ngon. Ngon nhất là lớp cơm cháy sém dưới đáy nồi.
Cơm gạo đỏ lúa mới rất thơm ngon nhưng những ngày trời mưa gió, đi lại chợ búa khó khăn, vùng cao khan hiếm thực phẩm nên cả nhà thường ăn cơm với cá khô, cá mặn, muối ớt lá é, với các loại rau rừng luộc xào cũng rất ngon và nhớ đời.
Đơn giản và đồng quê vậy nhưng mà ngon lạ ngon lùng, mọi người ngồi ăn no nê, ăn tróc đáy nồi vần còn thòm thèm.
